Yaralanma Nedir? - Yara Çeşitleri Nelerdir?
Yaralanma deri veya müköz membranın sürekliliğinin bozulmasıdır. Doku bütünlüğünün bozulması deri ve müköz membranın açılması veya açılmaması şeklinde olur. Yaralı bir bireyin bakımının değerlendirilmesinde sadece yara değil bireyin gösterdiği tüm tepki de önemlidir. Yaralı bir bireyde dikkat edilmesi gerekli noktalar şunlardır:
§ Yarada gelişebilecek enfeksiyon önlenmelidir.
§ Ek doku hasarı en aza indirilmelidir.
§ Yara iyileşmesi çabuklaştırılmalıdır.
§ Yaralı bireye bedenindeki değişikliklerle başedilmesi için yardım edilmelidir.
Yaraların İyileşmesi
Diğer sistemlerin/organların zarar görmemesi sağlanmalıdır. Örneğin; kanama tetanospnömoni gibi.
Birey yaralandığı zaman fiziksel olduğu kadar psiko-sosyal olarak da etkilenir. Yaralanma bireyin beden bütünlüğünü değiştirir ve yaralı bireyde kaygı uyandırır. Korku ve heyecan yaralı bireyin davranışlarında değişikliklere neden olur. Yaralı bireyin gösterdiği psikososyal reaksiyonları daha önce yaralanma deneyimi geçirip geçirmediği, yaranın görünüşü diğer bireylerin yaraya ve tedaviye tepkileri kültür-sosyal değerler ve normlar tedavinin verildiği ortam etkiler. Ayrıca stres de bireyin yara iyileşmesini olumsuz yönde etkileyen en önemli faktördür. Devamlı stresi olan bireylerde kazalar ve yaralanmalar daha sık görülür. Hemşire hastanın anksiyetesini korku ve öfkesini tedaviye reaksiyonlarını ve bilinç durumunu göz önünde bulundurmalıdır. Yaralı birey yarasının açık olmasından giysilerinin kirlenmiş olmasından veya yaranın kötü kokmasından utanabilir.
Bunlar hastada korku ve endişeye yol açar. Yaralı birey bilinçsizde olsa bakımla ilgili işlemlerde açıklamada bulunmak gerekir. Yaralı bireyin bilinç durumu açıksa yapılan girişimlerin neden yapıldığının anlatılması ve soruları varsa yanıtlanması gerekir. Bu şekilde optimal yara iyileşmesi sağlanmış olur.
Yara çeşitleri :
a- Kesik yaralar;
- Bıçak, çakı, cam vb. kesici aletlerle oluşur. - Basit yaralardır. - Genelde dış kanama gözlenir.
b- Ezikli yaralar;
- Şiddetli çarpma ile oluşur. - Yara kenarları eziktir. - Doku zedelenmesi, hassasiyet vardır. - Fazla kanama olmaz.
c- Parçalı yaralar;
- Çekme etkisi ile oluşur. - Tüm dokular zarar görür.
d- Delici yaralar;
- Sivri aletlerle oluşur, - İçerideki doku ve organlar da zarar görebilir. - Tetanos tehlikesi vardır.
e- Enfekte (kirli) yaralar;
- Gecikmiş yaralar ( 6 saatten fazla ) - Ayrılmış yaralar - Kirli ve derin yaralar - Silah yaraları - Isırma ve sokma ile oluşan yaralardır.
0 Yorumlar