Yara bakımı olarak bilinen pansuman, yaraların dış etkenlerden korunması amacıyla hasarlı bölgenin sterilizasyonu ve uygun bakımın sağlanması işlemidir. Pansuman aynı zamanda yapılacak tedavilerde ilaçların uygulanmasını kolaylaştırdığı gibi kanamaya karşı hasarlı bölgeye basınç da uygulanabilir.
Pansuman gerektirecek yaralar ve pansumanın uygulanış biçimi, yaraların oluşma biçimine göre farklılık gösterir. Bu nedenle pansumanın sağlık çalışanları tarafından yapılması ya da sağlık çalışanlarının önerdiği şekilde uygulanması önemlidir. Herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmadan yapılacak pansuman işlemi zararlı sonuçlara neden olabilir.
Pansuman Hangi Durumlarda Yapılır?
- Oluşan yaraların dış etkilerden ve enfeksiyonlardan korunmasında
- Yarada oluşan akıntıyı temizlemek için
- Kanamaları durdurmada
- Yaraya uygun ilacın uygulanabilmesinde
- Hasarlı dokunun etrafındaki dokuyu desteklemek için
- Ağrıları ve oluşabilecek ısı kayıplarını önlerken
- Yaranın kurumasını engellemek ve nemli bir ortam sağlanması için pansuman uygulamaları yapılır. Temel amaç tedavinin en etkin ve hızlı şekilde yapılabilmesini sağlamaktır.
- Pansumandan etkili sonuç alabilmek için uygulamadan önce yaranın hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Pansuman Nasıl Yapılır?
Etkili bir pansuman hijyenik koşullarda, steril malzemeler ve uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Eller yıkanmalı, steril eldivenler giyilmeli, pansumanda kullanılacak pens, makas gibi aletlerin sterilizasyonu sağlanmalıdır.
Kuru Pansuman: En sık uygulanan pansuman çeşididir. Cilt yüzeyinin en dışında bulunan epidermis tabakasının hasar görmediği ve pansumanın yaraya yapışmayacağı durumlarda kullanılır. Özellikle akıntılı yaraların emilerek, kan damarlarına basınç uygulanması gerektiğinde uygulanır. Örneğin; küçük kesikleri gazlı bez kullanarak kapatmak gibi.
- Pansuman malzemeleri steril hale getirilir.
- Yaranın büyüklüğüne ve türüne göre uygun malzeme ayarlanır.
- Eller yıkanır.
- Hasta uygun şekilde yatırılır ve yara açıkta kalacak şekilde kıyafetleri çıkartılır.
- Eller dezenfekte edilir ve eldiven giyilir.
- Yaranın üzerinde daha önceden kapatılmış malzemeler varsa bazı solüsyonlar kullanılarak ıslatılır ve çıkarılır.
- Steril eldivenler giyilerek pansuman seti açılır.
- Pansuman setindeki gazlı bez ve pamuk gibi malzemeler pens yardımıyla tutulur.
- Yaranın yıkanması gerekiyorsa bu işlem enjektör yardımıyla yapılır.
- Gazlı bez yardımıyla merkezden dışa doğru tek bir dairesel hareketle yara temizlenir.
- Her harekette yeni malzeme kullanılır ve eski malzeme atılır.
- Temizleme işlemi sonrasında hekimin uygun gördüğü ilaçlar ya da kremler kullanılarak yara kapatılır.
Islak Pansuman: Yaranın kurumaması ve nemli kalması gerekiyorsa bu pansuman tipi uygulanır. Yaraya uygun ilaç veya antiseptik madde uygulandıktan sonra ıslak pansuman yapılır. Temizlenen yaranın üzerine iki kat gazlı bez uygulanır. İlk kat yaranın üzerine yerleştirilir. Bu işlem ikinci katta ıslatılan gazlı bezin kuruyunca yaraya yapışmasını önler. Bu pansumanların maksimum iki saatte bir defa değiştirilmesi gerekir. Islak pansumanda hücre yapım süreci hızlanır. Uygulama tekrarı yaranın iyileşme sürecini hızlandırır.
- İlk kat gazlı bez yaranın üzerine uygulanır.
- İkinci kat gazlı bez çeşitli solüsyonlar yardımıyla ıslatılır ve ilk katın üzerine uygulanır. İkinci katın çok fazla ıslatılmaması önemlidir.
- Steril pensler yardımıyla yara kapatılır.
- Kullanılan malzemelerden tek kullanımlık olanlar atılır, diğer malzemeler dezenfekte edilir ve eller yıkanır.
Koruyucu Pansuman: Oluşan yarayı dış faktörlerden korumak için yara yüzeyine nemlendirici uygulanır ve su geçirmeyen bir malzemeyle kapatılır. Yaralar akıntılı ya da kanamalı değildir. Bu nedenle emici özellikteki malzemeler kullanılmaz.
Emici Pansuman: Yaranın oluşturduğu akıntıların temizlenip kuru materyaller ile kapatılması işlemidir.
0 Yorumlar